Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753
Rasin(-de-l'an)
Sedum annuum
Crassulaceae
Nom en français : Orpin annuel.
Descripcioun :Lou rasin-de-l'an trachis en mountagno sus li roucas e dins lis areno séusouso. Es uno pichoto planto bèn ramificado emé de fueio longo de 4 à 10 mm e de flour amé de petalo jauno pounchudo de 2 à 3,5 mm. coumpara emé lis àutri rasin di flour jauno de mountagno coume Sedum alpestre e Sedum acre.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 2 à 15 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Sedum
Famiho : Crassulaceae
Ordre : Saxifragales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 4 à 7 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 400 à 2600 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Roucas
- Roucaio
- Areno
Estànci : Mountagnard à Aupen
Couroulougi : Éuroupenco
Ref. sc. : Sedum annuum L., 1753